Xylopolis uatrakcyjni nasz region

Centrum Xylopolis będzie nową wojewódzką instytucją kultury. To świetna informacja i kolejny etap realizacji idei, której pomysłodawcą i twórcą pierwotnej nazwy – Drewnopolis jest prezes Fundacji Grupy Unibep Unitalent.

Do tego momentu prowadziły lata przygotowań. Idea miejsca, którego głównym tematem ma być drewno i wszystko, co z nim związane powstała na przełomie 2017 i 2018 roku. Wojciech Jarmołowicz, prezes Unitalent postanowił przekonać do niej przedstawicieli instytucji, które pomogły w jej urzeczywistnieniu. Na początku 2018 roku wraz z Polską Agencją Inwestycji i Handlu zwrócił się do marszałka województwa podlaskiego z propozycją prezentacji regionalnej na EXPO 2020. Pomysł Drewnopolis wpisywał się idealnie w hasło „Podlaskie zasilane naturą”. Marszałek wyraził zainteresowanie projektem, a w tym samym roku jako kolejny partner dołączyła Politechnika Białostocka.

W maju 2019 r. podlaską koncepcją zainteresował się resort środowiska wraz z Instytutem Ochrony Środowiska. Została powołana grupa robocza do opracowania merytorycznych założeń, by złożyć wniosek o dofinansowanie do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W celu usprawnienia i usystematyzowania wspólnych działaniań nad pomysłem 3 września 2019 r. Fundacja Unitalent, IOŚ, Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego i PB podpisały porozumienie. Kilka dni później utworzona została grupa ekspercka, którą tworzyli specjaliści z zakresu środowiska, architektury drewnianej, wystawiennictwa, marketingu oraz przedstawiciele biznesu, sztuki i instytucji publicznych. Ich zadaniem było ustalenie wspólnych założeń merytorycznych podczas wystawy EXPO w Dubaju i ułożeniu ich we wspólną historię. W tym samym miesiącu do NFOŚiGW trafił wniosek o dofinansowanie realizacji tego projektu, a ministerstwo rozwoju zgodziło się przekazać na ten cel polski pawilon na EXPO. Z tej okazji podpisany został list intencyjny w myśl którego pawilon ten po EXPO ma wrócić do kraju i stanąć na terenie województwa podlaskiego.

Wizja nabrała realnych kształtów

Grupa ekspertów powołana przy PB w listopadzie 2019 r. opracowała główne założenia wystawy podzielonej na trzy etapy zwiedzania:

- wczoraj – pierwotna natura,

- dziś – człowiek, który pokochał naturę,

- jutro – natura kochana przez ludzi.

Całość wystawy postanowiono uatrakcyjnić występami podlaskich talentów, wśród których znaleźli się m.in.: Fair Play Crew, Adam Zdanowicz Show, Petros Psyllos oraz Anna Sokólska.

Gdy założenia były już znane, do pracy przystąpili studenci architektury, którzy podzieleni na grupy pracowali nad koncepcją wizualną wystawy. Wybrana została wizja z propozycją symbolicznych trzech drzew. 19 marca 2020 r. ze względu na międzynarodowy charakter projektu zapadła decyzja o zmianie nazwy – Xylopolis.

Dzieło mistrza Tarasewicza

Prace na jakiś czas zatrzymała pandemia coronawirusa, która wybuchła wiosną 2020 r., EXPO zostało przełożone na kolejny rok. Latem znów zaczęło się dziać wokół idei miasta z drewna. 2 lipca wniosek o dofinansowanie został pozytywnie rozpatrzony. W tym samym miesiącu powstało logo i wizja graficzna Xylopolis.

W 2021do partnerów projektu dołączył Uniwersytet w Białymstoku. Dzięki wspólnym rozmowom i konsultacjom wybrano osoby z różnych dziedzin podlaskiej nauki. Wystawa zyskała wymiar naukowy.

18 sierpnia 2021 r. w hali produkcyjnej Fabryki Domów Modułowych Unihouse SA w Bielsku Podlaskim odbyła się polska premiera dzieła prof. Leona Tarasewicza, jednego z najsłynniejszych współczesnych malarzy. Obraz ma rozmiary: 13,5 na 3,4 metra, co daje w sumie niemal 46 mkw. powierzchni. To największe dzieło profesora Tarasewicza, które kiedykolwiek namalował na płótnie. Było ono tworzone przez ponad dwa tygodnie – niemal codziennie mistrz z Walił spędzał w hali Unihouse kilka godzin, realizując swoją wizję dzieła.

Następnie zostało one przetransportowane do Pawilonu Polskiego na Wystawie Światowej Expo 2020 w Dubaju. Całość można było podziwiać od początku października 2021 r. do marca 2022 r. Wystawa wywarła na zwiedzających bardzo dobre wrażenie. Była na tyle wysoko oceniana, że Pawilon Polski na EXPO w Dubaju autorstwa polskiej pracowni WXCA i szwajcarskiego studia Bellprat Partner otrzymał nagrodę the Best Large Pavilion w konkursie World Expo Awards organizowanym przez EXHIBITOR Magazine. Pawilon Polski był faworytem od samego początku. 17 jurorów z całego świata uznało, że to jeden z najbardziej „eleganckich i wysublimowanych pawilonów, dzieło sztuki, dojrzałe, edukacyjne, inspirujące doświadczenie. Pawilon, który niczego nie narzuca odwiedzającym”, jest zrównoważony, subtelny w wyrazie, oddający w piękny sposób, za pomocą metafory ptaków w locie, ideę mobilności.

Ważna decyzja. Gdzie będzie Xylopolis.

Pawilon Polski był jednym z najbardziej spektakularnych prezentowanych na Expo 2020. Tworzył otwartą, rozrastającą się ku górze, modułową konstrukcję. Wykonany z ekologicznych materiałów odzwierciedlał hasło przewodnie Polski w ubiegłorocznej edycji wystawy światowej, które brzmi: „Kreatywność inspirowana naturą”. Zajmował powierzchnię ponad 2 tys. mkw. Nowoczesna architektura, w połączeniu z wykorzystaniem tradycyjnego materiału, jakim jest drewno, ma – w zamyśle twórców – ukazać Polskę jako ceniącą wartości, a jednocześnie otwartą na wyzwania przyszłości.

A teraz kolejny ważny krok w realizacji wizji miasta z drewna - decyzję o utworzeniu Centrum Xylopolis podjęli na poniedziałkowym (27.02.2023 r.) posiedzeniu radni sejmiku województwa. Nowy obiekt ma być wzorowany właśnie na polskim pawilonie. Wstępna koncepcja przewiduje trzy obszary działalności centrum: obszar wystawienniczy, edukacyjno-naukowy oraz obszar wsparcia biznesu. Przedsięwzięcie będzie skupione wokół promowania unikalnych naturalnych zasobów województwa podlaskiego.

Projekt Xylopolis Centrum Sztuki i Nauki o Drewnie zaprezentował radnym prof. Lech Dzienis powołany przez Zarząd Województwa Podlaskiego na pełnomocnika ds. tego przedsięwzięcia.

- Wpisuje się ono idealnie w unijną koncepcję Nowego Europejskiego Bauhausu, czyli połączenia nauki z naturalnym pięknem, które mieści się w drewnie – mówił.  

Jego działalność ma być skierowana do świata naukowego i przedsiębiorców. Ale nie tylko. Instytucja będzie również otwarta na różnorodnych zwiedzających.

Decyzja o tym, gdzie Centrum Xylopolis będzie zlokalizowane powinna zapaść w ciągu dwóch miesięcy. Rozpatrywane są trzy miejsca: kampusy Politechniki Białostockiej i Uniwersytetu w Białymstoku oraz Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej.